بوم SWOT

با استفاده از بوم SWOT نقاط قوت و ضعف ایده‌هایتان را کشف کنید و به کمک آن یک استراتژی مناسب برای بهبود ایده هایتان بسازید.

 

وقتی می خواهید درکی جامع از نقاط قوت و ضعف خود در مقابل تهدیدها و فرصت های موجود پیدا کنید، این ابزار استراتژیک به شما کمک خواهد کرد. تجزیه و تحلیل SWOT (نقاط قوت، ضعف، فرصت، تهدید) ابزاری نسبتا سنتی، اما بسیار موثر برای بزرگنمایی یک ایده و نقاط قوت و ضعف آن است.

 

تحلیل SWOT چیست؟

تحلیل SWOT، تکنیک رایجی است که برای مشخص کردن و تعریف کردن نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای کسب‌وکارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک می‌تواند در تمام سازمان یا تنها یک پروژه از سازمان اجرا شود. اغلب کسب‌وکارها از تکنیک SWOT در سطح سازمانی اجرا می‌شود تا مشخص شود تا چه حد در مسیر رشد و دستیابی به  موفقیت‌ها نزدیک شده‌اند. با این وجود، این تکنیک برای پروژه‌هایی مانند کمپین‌های تبلیغات آنلاین نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. شما با استفاده از تحلیل SWOT نسبت به کمبودها و خطرات آگاه می‌شوید و با جبران کمبودها و حذف تهدیدها، احتمال شکست را کاهش دهید.

 

دو بخش اول تحلیل SWOT مربوط به نقاط ضعف و قوت کسب و کار است که با بررسی عوامل درونی کسب‌وکار به دست می‌آید. بررسی منابع داخلی و تجربیات افراد تیم و یا مسائل دیگر که نشان‌دهنده قوت کسب وکار شما است. از جمله موارد زیر:

 

منابع مالی (منابع درآمدی، منابع و فرصت‌های سرمایه‌گذاری)

منابع فیزیکی (ساختمان شرکت و ابزارهای الکترونیکی و وسایل مورد استفاده)

منابع انسانی (کارمندان، مخاطبین هدف)

فرآیندهای جاری (برنامه‌های در حال اجرا ، طراحی ساختارها و فرآیندهای پربازده)

 

عوامل بیرونی

عوامل بیرونی، عواملی هستند که هر فرد و یا سازمانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شرایط مختلفی که در جامعه و بازار پیش می‌آید، به صورت مستقیم و غیرمستقیم فرصت‌ها و تهدیدهایی برای شرکت‌ها ایجاد می‌کند. این عوامل از جمله عواملی هستند که توسط شما کنترل نمی‌شوند. مانند:

 

ترندهای بازار (محصولات و تکنولوژی‌های جدید، تغییر نیازهای مخاطبین)

ترندهای اقتصادی (اتفاقات اقتصادی محلی، ملی و بین المللی)

سرمایه‌گذاری (ترند حمایت مالی، کمک‌های مالی)

تغییرات دموگرافیک و نوع مصرف و نیاز جامعه

ارتباط بین تامین‌کنندگان و کسب‌وکار های همکار دیگر

مسائل سیاسی، محیط زیست و ارتباطات اقتصادی کشورها و سازمان‌های بین‌المللی

پس از بررسی شرایط داخل و خارج سازمان باید تصمیم گیری‌ها به گونه‌ای انجام شود که نقاط قوت را در راستای استفاده از فرصت‌های موجود در محیط به کار بگیرید و همچنین برای تهدیدهای بازار و نقاط ضعف نیز برنامه داشته باشید. در ادامه درباره نحوه این تصمیم‌گیری‌ها بیشتر صحبت می‌کنیم.

 

1-نقاط قوت (strength)

نقاط قوت هر سازمان با توجه به نوع محصول و خدمات و صنعتی که در آن فعال است، مشخص می‌شود. در واقع کاری است که شما در کسب و کارتان به خوبی و بهتر از بقیه انجام می‌دهید. نقاط قوت شما می‌تواند غیر ملموس باشد مانند برند و یا فروش بالا و شناخته شدن شما در تولید یک نوع محصول. همچنین ممکن است رهبری و مدیریت قوی در سازمان و یا تیم فنی قوی را به عنوان نقطه قوت خود نام ببرید.

 

مثال‌های دیگر نقاط قوت: جوان و چابک بودن نیروها یا باتجربه بودن نیروی‌های یک سازمان یا ارتباطات خوب و شبکه‌سازی قوی یک شرکت و یا هر مهارت و تکنولوژی خاصی که رقیب‌های شما آن را نداشته باشند.

 

نقاط قوت شامل موارد زیر می‌شود:

 

کارهایی که شرکت شما به خوبی انجام می‌دهد.

ویژگی‌هایی که شما را از رقیبانتان متمایز می‌کند.

منابع داخلی مانند مهارت و دانش کارکنان

دارایی‌های ملموس مانند سرمایه و تکنولوژی

2-نقاط ضعف (weakness)

بعد از مشخص شدن نقاط قوت، بهتر است به یک شناخت جامع‌تر از خود برسید و نقاط ضعف را هم در نظر بگیرید. چه چیزی باعث می‌شود که از رقیبان خود عقب بمانید؟ در این قسمت می‌توانید چالش‌های درون سازمان را هم بیان کنید. برای مثال مسائل مالی و سرمایه گذاری، نیاز به آموزش بیشتر کارکنان و …. ضعف در برقراری ارتباط و شبکه‌سازی با شرکت‌های دیگر فعال در صنعت از مثال‌های دیگری برای این قسمت است.

نقاط ضعف شامل موارد زیر می‌شود:

چیزهای ضروری که در کسب و کارتان ندارید.

کارهایی که رقیبان شما بهتر از شما انجام می‌دهند و با استفاده از آن‌ها از شما سبقت می‌گیرند.

موقعیت نامشخص استراتژیک برای فروش محصول، یعنی محصولی دارید که نمی دانید مخاطب اصلی آن چه کسانی هستند و چرا باید محصول شما به محصول مشابه ترجیح بدهند.

3-فرصت‌های پیش رو (opportunities)

تعداد بالای لید یا سرنخ‌های فروش، ایده‌های خلاقانه و جدید می‌تواند فرصت‌هایی برای رشد کسب‌وکار و افزایش فروش باشد. فرصت‌های موجود شامل موارد زیر می‌شود:

تعداد کم رقیبان در صنعت شما و یا در محصولی خاص

به وجود آمدن نیازهای جدید در جامعه برای محصولات و سرویس‌های شما

توانایی ارتباط با جامعه مشتریان از روش‌های مختلف (شبکه‌های اجتماعی، بلاگ و رویدادها و …)

4-تهدیدها (Threats)

قسمت آخر از تحلیل SWOT مربوط به تهدیدهای موجود درمحیط برای کسب و کار است. منظور از تهدید، ریسک‌های پیش رو در تصمیم گیری‌ها و یا شرایط خاصی در بازار است که مانع پیشرفت کسب و کار و باعث کاهش فروش می‌شود.

 

چگونه برای کسب و کار خود تحلیل SWOT انجام دهیم؟

سؤالات مربوط به نقاط قوت

برای پیدا کردن نقاط قوت می‌توان با سوال‌های زیر شروع کرد:

مشتریان چه ویژگی از محصولات یا کسب و کار شما را دوست دارند؟

شما چه کاری را بهتر از شرکت‌های دیگر انجام می‌دهید؟

مهم‌ترین نکتهٔ مثبتی که باعث شناخت برند شما می‌شود، چیست؟

موقعیت استراتژیک شما در فروش چه محصولی و با چه ویژگی‌ای است؟ در واقع چه محصولی از شما از همه پرفروش‌تر است و دلیل این پر فروش بودن چیست؟

شما چه منابعی (از نظر نیروی انسانی و یا منابع تکنولوژی و یا …) دارید که رقبای شما ندارند؟

با پاسخ دادن به این سؤالات و سوالات مشابه دیگر متناسب به صنعت خود می‌توانید لیستی از نقاط قوت خود تهیه کنید.

سوالاتی برای پیدا کردن نقاط ضعف

مشتریان از چه ویژگی از محصولات شما بدشان می‌آید؟

چه انتقاد و یا نکته منفی را اغلب در نظرات مشتریان می‌بینید؟

چرا مشتریان شما از سرویسی که خریداری کرده‌اند، انصراف می‌دهند؟

نکته منفی موجود در برند شما از نظر جامعه چیست؟

چه منابعی رقیبان شما دارند که شما ندارید؟

بزرگ‌ترین چالش‌ها در فروش محصولات چیست؟

یافتن نقاط ضعف و قوت در سازمان بسیار ساده‌تر از یافتن فرصت‌ها و تهدیدها در خارج از سازمان است. تفاوت دیگر این است که شرایط خارجی قابل تغییر توسط شما نیست و تنها می‌توانید تصمیمات خود را با آن‌ها تطبیق دهید.

سوالاتی برای پیدا کردن فرصت‌های پیش رو و تهدیدها

چگونه می‌توانیم فروش و فرآیند خدمات مشتری را بهتر کنیم؟

نیاز اصلی مشتریان که ممکن است به خاطر آن به ما مراجعه کنند چیست؟

آیا بودجه مالی، ابزار و یا منابع دیگری وجود دارد که از ظرفیت آنها استفاده کاملی نکرده باشید؟

آیا به صورت بهینه از منابع و قابلیت‌های سازمان استفاده می‌کنید؟

کدام کانال بازاریابی بیشتر از انتظار شما اثربخش بود و چرا؟

*

[۱] عوامل داخلی و خارجی: محور عمودی بوم SWOT، عوامل داخلی و خارجی که بر روی ایده یا موقعیت شما کار می کنند، را از هم تفکیک می کند.

[۲] عوامل مثبت و منفی: در محور افقی، بوم SWOT عوامل مثبت و منفی را از هم تفکیک می کند. نقاط قوت و فرصت ها مثبت هستند، و نقاط ضعف و تهدیدها منفی هستند.